عناصر چهار گانه
عناصر به معنی ریشه است و چون ساختمان تمام موجودات زنده و آلی خواه گیاهی خواه حیوانی، (جانداران) از چهار منبع بزرگ ریشه می گیرد، این چهارپایه اساسی را پشتیبان ارکان اربعه و یا به عبارتی دیگر عناصر چهارگانه نامیده اند.
ماییم و می و طرب و این کنج خراب جان ودل و جام و جامه بر درد شراب
فارغ ز امید رحمت و بیم و عذاب آزاد ز خاک و باد و از آتش و آب
«حکیم خیام نیشابوری»
عنصر خاک: کیفیت سرد و خشک
عنصر آب: سدر و مرطوب
عنصر هوا: گرم و مرطوب
عنصر آتش: گرم خشک
غلبه عناصر در انسان
عنصر آتش: فروردین،امرداد، آذر
الهان پذیر، پر انرژی، پرتحرک، عاشق زندگی، این افراد ظااهر را از باطن بیشتر دوست دارند، زود عصبانی و زود خاموش می شوند، کینه دردل نگه نمی دارند، در واقع مانند شعله های آتش تمام لحظات زندگی را در بر می گیرند و می سوزانند.
عنصر هوا: خرداد، مهر، بهمن
نیروهای ذهنی، با قدرت فرکانس بسیار قوی در گیرنده و فرستنده، دید بسیار قوی، فکر آزاد، هوش و ذهن بسیار قوی، مغرور و خودپسند، تندخو، حرکات خود را پنهان از چشم دیگران انجام می دهند.
عنصر خاک: اردیبهشت، شهریور، دی
مادی، اهلزندگی معمولی، عاشق مالکیت، متواضع و فروتن و ساکت می باشند و با حرمت و با احترام با دیگران رفتار می کنند.
عنصر آب: تیر، آبان، اسفند
احساساتی- زودرنجو عاطفی، استاد لذت بردن از تمام لحظات زندگی، روان پاک، همیشه مسرور و شادند و همیشه از دست و زبان بدگویان به عذاب می افتند.
در دین حضرت زرتشت
در بین عناصر چهاگانه آتش(آذر) سمبل پاکی است و احترام فوق العاده ای دارد و به همین دلیل ْتشکده های ایران دائما فروزان بوده، این احترام به حدی است که خدمان آتشکده ها برای اینکه آتش مقدس آلوده نشود در موقع نزدیک شدن به جایگاه آتش دهان و بینی خود را با دستاری می پوشانند.
از دیگر آیین زرتشت احترام به عناصر چهاگانه آب، آتش، خاک و هوا است.
ترکیب طبایع چو به کام تو دمی است
رو شاد بزی اگر چه بر تو ستمس است
با اهل خرد باش که اهل تن تو
گردی و نسیمی و غباری و دمی است
